Αποτελεί πλέον μύθο πως η βαρηκοΐα αφορά τους ηλικιωμένους. Βάση μελετών ένα στα δύο έως τρία στα χίλια παιδιά που γεννιούνται εμφανίζουν κάποιου βαθμού απώλεια ακοής είτε μονόπλευρα είτε αμφίπλευρα.
Τα πρώτα χρόνια της ζωής ενός παιδιού, είναι εξαιρετικά σημαντικά για τη μάθηση και η ακοή παίζει καθοριστικό ρόλο στην κοινωνική, συναισθηματική και γνωστική ανάπτυξη του. Κατά τους πρώτους μήνες της ζωής, ξεκινά η εκμάθηση της γλώσσας. Ένα παιδί με απώλεια ακοής, ακόμη και ήπιας μορφής, μπορεί να παρουσιάσει καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου καθώς επίσης και στις κοινωνικές δεξιότητες.
Γιατί μερικά παιδιά έχουν απώλεια ακοής;
Η απώλεια ακοής που υπάρχει κατά τη γέννηση ονομάζεται συγγενής. Μπορεί να σχετίζεται είτε με κληρονομικούς είτε με προγεννητικούς παράγοντες, καθώς επίσης να συμβεί κατά τη διάρκεια της γέννησης.
- Γενετικοί παράγοντες: Σύμφωνα με μελέτες αυτό ευθύνεται για περίπου 1 στις 2 περιπτώσεις απώλειας ακοής σε βρέφη. Ο γενετικός κώδικας ενός ατόμου μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στο ίδιο το ακουστικό νεύρο ή στη δομή του αυτιού, οι οποίες μπορούν να μειώσουν την ακοή.
- Συνθήκες κατά τη γέννηση : Τα μωρά που γεννιούνται πρόωρα, με χαμηλό βάρος γέννησης ή έλλειψη οξυγόνου, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να έχουν απώλεια ακοής.
- Λοιμώξεις: Εάν μια μητέρα εμφανίσει κάποια λοίμωξη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το μωρό της μπορεί να διατρέχει μεγαλύτερο κίνδυνο μειωμένης ακουστικής ικανότητας.
Τι προκαλεί επίκτητη απώλεια ακοής στα παιδιά;
Η απώλεια ακοής μπορεί επίσης να αποκτηθεί , πράγμα που σημαίνει ότι συμβαίνει μετά τη γέννηση, συνήθως λόγω λοίμωξης, ιατρικών καταστάσεων ή τραυματισμού. Αν και δεν είναι πάντα δυνατό να προσδιοριστεί η ακριβής αιτία, υπάρχουν αρκετές κοινές αιτίες:
- Λοιμώξεις, ιδιαίτερα μέση ωτίτιδα (λοίμωξη στο μέσο αυτί), μηνιγγίτιδα, παρωτίτιδα, ιλαρά, ανεμοβλογιά και γρίπη. Τα παραπάνω μπορεί να προκαλέσουν βλάβη στο τύμπανο, στα οστάρια του αυτιού ή ακόμα και στο ακουστικό νεύρο, τα οποία μπορεί να είναι μόνιμα.
- Συνήθη προβλήματα στο αυτί όπως υπερβολικό κερί και υγρό που συσσωρεύεται στο αυτί. Αυτά είναι συνήθως προσωρινά ζητήματα που μπορούν να επιλυθούν χωρίς μόνιμη βλάβη.
- Ο τραυματισμός στο κεφάλι μπορεί να προκαλέσει βαρηκοΐα.
- Έκθεση σε δυνατούς θορύβους για παρατεταμένο χρονικό διάστημα
- Φάρμακα τα οποία μπορεί να είναι ωτοτοξικά , πράγμα που σημαίνει ότι μπορούν να προκαλέσουν βλάβη σύστημα της ακοής.
Ποια είναι τα σημάδια της απώλειας ακοής στα παιδιά;
- Δεν αντιδρά σε δυνατούς θορύβους
- Δεν ανταποκρίνεται στη φωνή σας
- Στρέφεται για να σας κοιτάξει αλλά όχι ως απάντηση στην ομιλία ή τον ήχο
- Ανταποκρίνεται σε κάποιους ήχους αλλά όχι σε άλλους
Σημάδια της απώλειας ακοής σε νήπια και παιδιά σχολικής ηλικίας:
- Ασαφής ή καθυστερημένη ομιλία
- Δεν ανταποκρίνεται όταν καλείται ή σε οδηγίες
- Προβλήματα συμπεριφοράς
- Προβλήματα συγκέντρωσης
- Μιλάει πολύ δυνατά
- Μαθησιακές δυσκολίες
- Δυσκολία στην επικοινωνία σε θορυβώδη περιβάλλοντα
- Εύκολα αποσύρεται ή απογοητεύεται
- Χρειάζεται μεγάλη ένταση όταν παρακολουθεί τηλεόραση ή κάθεται πολύ κοντά της για να ακούει.
Μπορεί να προληφθεί η απώλεια ακοής στα παιδιά;
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι περίπου το 60 % της απώλειας ακοής σε παιδιά κάτω των 15 ετών θα μπορούσε να αποφευχθεί.
Προληπτικά μέτρα περιλαμβάνουν τη μείωση της έντασης του ήχου, τον περιορισμό του χρόνου που το παιδί εκτίθεται σε θορυβώδη περιβάλλοντα. Άλλα προληπτικά μέτρα περιλαμβάνουν τη διασφάλιση ότι τα παιδιά λαμβάνουν θεραπεία για λοιμώξεις του αυτιού και πρόσβαση στα παιδικά εμβόλια .
Πώς μπορώ να υποστηρίξω το παιδί μου;
Η έγκαιρη παρέμβαση είναι ζωτικής σημασίας για να βοηθήσει τα παιδιά με απώλεια ακοής να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους και να αναπτύξουν όλες τους τις δεξιότητες. Πολλά παιδιά με βαρηκοΐα γεννιούνται από γονείς με φυσιολογική ακοή, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να είναι δύσκολο να γνωρίζουν πώς να στηρίξουν το παιδί τους.
Ορισμένες στρατηγικές περιλαμβάνουν:
- Φροντίστε για την σωστή αποκατάσταση της ακοής
- Αναζητήστε επαγγελματική υποστήριξη για τον λόγο και την ομιλία
- Εξερευνήστε τους ήχους με το παιδί – για παράδειγμα, παίζοντας μουσικά όργανα ή δείχνοντάς του πώς να σχηματίζει ήχους γραμμάτων δίνοντας έμφαση στην κίνηση των χειλιών
- Μιλήστε καθαρά και αργά, αντικρίζοντας το παιδί και διατηρώντας καλή οπτική επαφή
- Συνεργαστείτε με τους εκπαιδευτικούς για να αναπτύξετε ένα ατομικό σχέδιο υποστήριξης
- Συνδέστε το παιδί με έναν φίλο που ακούει στο σχολείο – κάποιον που μπορεί να βοηθήσει να επαναλάβει οποιαδήποτε πληροφορία μπορεί να έχει χάσει το παιδί
Σε κάθε περίπτωση εάν αντιληφθείτε πως το παιδί σας δεν ακούει σωστά, δράστε άμεσα. Πρωτίστως απευθυνθείτε στον γιατρό σας για έναν ακοολογικό έλεγχο. Και να θυμάστε πως δεν υπάρχει πρόβλημα χωρίς λύση.